Categoría: Novas

Desde o GDR Montes e Vales Orientais estamos moi satisfeitos co desenvolvemento do ‘Concurso Pintameles 2023’, xa que consideramos que foi un auténtico éxito de participación. É por iso que queremos amosar o noso agradecemento a todos os colexios que participaron nesta edición pertencentes aos concellos de Baleira, Becerreá, A Fonsagrada, Meira, Navia de Suarna, Pedrafita e A Pontenova. Estamos moi contentos coa implicación que demostraron os colexios, na figura dos seus mestres, e, sobre todo, o propio alumnado.

Deseños numerosos e de gran calidade

Durante a fase de recollida de propostas para ser o cartel oficial da Feira do Mel da Montaña deste ano recibíronse 205 deseños realizados polos nenos e nenas da zona, unha cifra espectacular que fala moi ben da importancia que ten este evento na contorna. Ademais, o xurado tivo un traballo moi difícil á hora de decidir cales debían ser os finalistas, dado que nesta edición houbo moita calidade nos debuxos e o alumnado da montaña demostrou unha vez máis que coñece a apicultura tradicional que se practica na zona.

Exposición no certame

A gañadora do concurso foi Carlota López Rego, alumna do Ceip Plurilingüe Santa María, de A Fonsagrada, a quen felicitamos desde o GDR. O seu deseño foi o que puidemos ver no cartel desta edición da feira, mentres que o resto de debuxos foron expostos no recinto no que se celebrou o certame de exaltación do mel local en Baleira.

A pasada semana recibimos a visita dos responsables de tres Grupos de Desenvolvemento Rural (GDR) polacos cos que estamos colaborando nun proxecto europeo baseado na apicultura e que tamén inclúe ao GDR Terras de Miranda, da Mariña.

Logo de estar do martes facendo distintas actividades pola comarca mariñá, os técnicos polacos tiveron o mércores unha xornada cargada de visitas na Montaña acompañados en todo momento pola nosa xerente, Fe Álvarez. Foron recibidos en Baleira polo seu alcalde, Ángel Enrique Martínez-Puga; na sede do propio GDR Montes e Vales Orientais; e de ali dirixíronse á Pena de Nogueira, en Negueira de Muñiz, para visitar o ecomuseo de El País del Abeyeiro, onde coñeceron o xardín de polinizadores Fernando Fueyo e o souto artístico de Humboldt. Alí mesmo, realizaron unha cata de meles.

Posteriormente movéronse ata A Fonsagrada, onde puideron desfrutar dunha degustación de produtos locais na sede da Asociación de Gandeiros da Fonsagrada (Asgafon), ao tempo que recibiron un agasallo composto de distintos produtos locais. No municipio fonsagradino tamén puideron coñecer o traballo que está desenvolvendo un apicultor que se está pasando á produción ecolóxica.

Conclusións e plans de futuro

Meira foi a última parada dos técnicos dos GDR polacos e dos equipos técnicos dos GDR lugueses. Logo de seren recibidos no Concello polo alcalde meirego, Antonio de Dios, levaron a cabo unha proveitosa sesión de traballo. Na mesma tiráronse varias conclusións do que significaron estas xornadas na Mariña e na Montaña, ao tempo que tamén se trazaron plans de futuro, xa que a cooperación entre os cincos GDR seguirá nos próximos meses. A xornada completouse pola tarde cunha visita guiada a Meira.

Feira do Mel da Montaña

Esta actividade cos GDR polacos e o das Terras de Miranda está encadrada dentro da Feira do Mel da Montaña, que chega á súa sexta edición este ano e cuxos días centrais se celebrarán en Baleira os vindeiros venres 20 e sábado 21 de outubro. O programa do venres arrincará cunha xornada técnica, a partir das 16 horas, na que os asistentes aprenderán a catar e a conservar o mel. Tamén haberá un obradoiro de conservas con mel. Máis tarde, desde as 20 horas, terá lugar un magosto popular con castañas, outras larpeiradas e música.

O sábado 21 é o día onde se desenvolve a feira, que se abrirá ás 10 da mañá e contará con múltiples actividades e cos postos de venda e exposición dos apicultores da montaña. Ás 11 levarase a cabo unha cata, ás 12 do mediodía será a quenda para as músicas do ciclo do ano e ás 13 horas haberá unha degustación da cociña de Ancares-Terras de Burón. Pecharase a feira coa entrega de premios do II Concurso de Mel de Montaña, o sorteo do Pasaporte Gastronómico Ancares – Terras de Burón e música popular.

Aberto o prazo para ser expositores

Aqueles produtores e produtoras de mel ou produtos artesanais e gastronómicos interesados en participar na sexta Feira do Mel da Montaña poden anotarse aínda chamando aos teléfonos 982.35.52.90 ou 659.27.57.43.

Andaina de interpretación ambiental

O programa desta sexta edición da Feira do Mel de Montaña pecharase a tarde do sábado 21, a partir das 16 horas, cunha andaina de interpretación ambiental pola fraga da Marronda. Os participantes farán unha ruta circular duns seis ou sete quilómetros por un espazo dunha beleza espectacular e no que coñecerán a súa flora.

Esta martes participamos no Pazo de San Marcos de Lugo nunha xornada divulgativa na que se presentou o proxecto do Túnel de Viños, unha iniciativa subvencionada pola Cooperación LEADER na que participan seis Grupos de Desenvolvemento Rural (GDR) de toda Galicia e que ten por obxectivo dar a coñecer os viños de diferentes Indicacións Xeográficas Protexidas (IXP), poñer en marcha un polígono vitivinícola en cada territorio e potenciar o enoturismo.

No acto, celebrado na sala de exposicións da sede da Deputación de Lugo, estivo presente a nosa xerente, Fe Álvarez, acompañada do deputado provincial de Promoción Económica e Social, Pablo Rivera Capón; do concelleiro de Cultura da Fonsagrada, Silbán Rodríguez Palmeiro; de Manuel, en representación do Concello de Navia de Suarna; e as adegueiras de Negueira de Muñiz e Navia de Suarna. Esta xornada divulgativa contou cunha clase maxistral pola mañá, a cargo dos expertos enólogos Luis e Alejandro Paadín, mentres que os asistentes puideron desfrutar na sesión vespertina dunha cata dirixida por Martiño Santos.

Dar a coñecer os viños da IXP Terras do Navia

Este proxecto do Túnel de Viños e as actividades que leva aparelladas buscan acadar un obxectivo triplo. Por un lado, o primeiro é dar a coñecer os diferentes viños que se producen nos territorios participantes. No noso caso trátase das variedades incluídas na IXP Terras do Navia e que se cultivan nos concellos de Negueira de Muñiz, A Fonsagrada e Navia de Suarna. Concretamente son o albariño, caíño branco, loureira, godello e torrontés, no referente aos brancos; e o albarín tinto, mencía, brancellao, merenzao, caíño tinto e loureiro, respecto aos tintos.

Mobilización de terras para facer polígonos vitivinícolas

A segunda liña de traballo deste proxecto cooperativo é conseguir a mobilización de terras para intentar que en cada territorio se faga un polígono vitivinícola, o que axudaría a crear riqueza nas respectivas zonas e tamén postos de traballo.

O viño como un reclamo para atraer un turismo de calidade e sostible

Finalmente, o terceiro obxectivo é potenciar o enoturismo, é dicir, o turismo ligado ao viño. A IXP Terras do Navia parte con vantaxe neste tema, xa que conta cun potencial moi grande para desenvolver actividades relacionadas co enoturismo nun territorio no que hai dúas Reservas da Biosfera, así como varios espazos protexidos pola Rede Natura 2000. Esta meta tamén serviría para poñer en valor a cultura vitivinícola dos Montes e Vales Orientais buscando un turismo de proximidade, de calidade, non masificado e totalmente sostible.

A primeira das tres xornadas de traballo dirixidas a rematar de deseñar os primeiros proxectos piloto de ‘A Despensa de Ancares-Terras de Burón’ foi un auténtico éxito de participación.

A Casa do Concello de Baleira reuniu na tarde do xoves 28 de setembro a dúas decenas de hostaleiros e produtores do territorio interesados en participar nesta iniciativa que impulsamos o Grupo de Desenvolvemento Rural (GDR) Montes e Vales Orientais en colaboración co Polo de Emprendemento e Apoio ao Emprego dá Montaña.

O seu obxectivo é tender pontes entre o sector turístico e o agroalimentario para tecer unha rede colaborativa e incorporar os alimentos que se producen na zona, tales como pratos xa cociñados, conservas, embutidos ou bebidas, aos establecementos turísticos que non dispoñen de cociña nas súas instalacións.

Os participantes na xornada celebrada en Baleira intercambiaron os seus puntos de vista e as súas necesidades nunha cita moi enriquecedora para hostaleiros e produtores. Fe Álvarez, xerente do GDR, valora moi positivamente a resposta dos dous sectores. “A xente amosouse moi interesada neste proxecto e atopámonos cun grupo fantástico, traballador e moi colaborador. Grazas á boa disposición dos participantes, avanzouse moito neste proxecto novo. Hai que ser conscientes de que leva tempo botalo a andar, pero creo que estamos no camiño correcto”, explica.

Nunha sesión de traballo que se alongou varias horas e na que xa se planificou unha nova reunión para dentro de tres semanas, hostaleiros, produtores e organizadores desenvolveron varios puntos. Houbo unha primeira parte a nivel técnico e logo foi a quenda de escoitar as aportacións das persoas asistentes.

Traballouse moito na cuestión de como se debe levar a cabo a loxística desta iniciativa a nivel organizativo, buscando solucións a problemas como a dispersión xeográfica ou a xestión de produtos perecedeiros. Así mesmo, falouse do expositor de ‘A Despensa de Ancares-Terras de Burón’. É dicir, dos deseños que se van facer para sinalar en cada establecemento hostaleiro o recuncho físico no que van estar, por unha banda, os produtos non perecedoiros (viño, cervexa, mel, marmeladas etc.) e, pola outra, o frigorífico no que estarán os produtos xa cociñados. A loxística e o empreazamento dos produtos nos establecementos, son puntos clave para seguir avanzando.

Esta acción enmárcase nunha das liñas estratéxicas para o noso GDR, no que tamén xestionamos o Xeodestino Ancares – Terras de Burón: ligar gastronomía e territorio. Así, os produtos de ‘A Despensa de Ancares – Terras de Burón’  poden ir acompañados dunhas fichas que conten a historia do territorio para así darlle valor ao mesmo.

Iniciativa aínda aberta a incorporacións

Desde o GDR Montes e Vales Orientais recalcamos que este iniciativa aínda segue aberta para que máis hostaleiros e produtores locais se sumen á mesma. “Estamos moi contentos porque a convocatoria foi un éxito e xa temos apuntados no proxecto a 23 hostaleiros interesados e tamén a moitos produtores como a Cooperativa A Carqueixa, a Asociación de Gandeiros da Fonsagrada (Asgafon), Ribeiregas, varios apicultores e distintas adegas vitivinícolas asentadas no territorio. Así mesmo, animamos a que se unan máis casas de turismo rural, xa que hai produtos moi interesantes que poden contribuír co seu negocio”, conclúe Fe Álvarez.

Desde o GDR Montes e Vales Orientais, vimos de presentar a Estratexia de Desenvolvemento Local Participativa. Un documento que se traballou xunto aos axentes do territorio, para marcar os obxectivos e as liñas estratéxicas que marcarán as accións dos próximos anos (2023-2027) en canto a desenvolvemento local.

Xa podes descargar aquí a estratexia completa ou un resumo da mesma:

Obxectivos xerais

Na Estratexia de Desenvolvemento Local do GDR Montes e Vales Orientais, establécense sete obxectivos fundamentais:

– Promover a multifuncionalidade do sector primario e do monte, a mobilidade de terra e o incremento de renda.
– Fortalecer sector agroindustrial do produto local / estratexia ‘da Granxa á mesa’.
– Ecoturismo baseado en pequenos negocios, para un destino diferencial.
– Apoiar servizos innovadores, cooperando e usando as novas tecnoloxías.
– Mellorar a vida no rural con novos servizos e coidado de persoas desfavorecidas.
– Revitalización rural: Rehabilitar espazos e patrimonio para residencia e traballo colaborativo.
– Formación, asesoramento e innovación para o desenvolvemento sustentable e a valorización dos recursos.

Liñas estratéxicas

As liñas estratéxicas de traballo para o periodo 2023-2027 son:

– SECTOR PRIMARIO. Multifuncionalidade. Social. Económico e ambiental.
– SECTOR AGROALIMENTARIO. Produto local.
– ECOTURISMO. Espazos naturais, turismo de natureza.
– SERVIZOS INNOVADORES. Redes de colaboración, novas tecnoloxías
– SERVIZOS SOCIAIS. Calidade de vida, envellecemento activo, persoas vulnerables.
– LOITA CONTRA A DESPOBOACION. Vivendas, espazos de traballo, uso patrimonio.
– FORMACION. Liderar innovación, acceso a financiamento e valorización de recursos.

Consulta toda a información sobre o territorio e a estratexia, nos botóns de descarga que hai ao inicio deste artigo.

A Fonsagrada foi escenario este mércores 21 de xuño dun encontro de proxectos labregos da Montaña, unha iniciativa organizada polo Grupo de Desenvolvemento Rural (GDR) Montes e Vales Orientais, en colaboración co Sindicato Labrego Galego (SLG), que se desenvolveu ao longo da mañá e da primeira hora da tarde na tenda da Asociación de Gandeiros da Fonsagrada (Asgafon). A cita atraeu a uns 20 profesionais do sector e incluíu unha visita guiada, xa pola tarde, á granxa de David Outeiro.

O obxectivo principal desta actividade foi “reunir a distintos labregos e labregas do territorio e a outra xente relacionada co sector para que compartan experiencias e fagan comunidade coa idea de elaborar unha estratexia LEADER coa que potenciar os seus proxectos e sacarlles un maior rendemento”, expuxo Fe Álvarez, xerente do GDR Montes e Vales Orientais.

A xornada comezou as 10.30 horas cun café de benvida, ao que seguiu a presentación dos distintos proxectos labregos. Foron un total de 19 os que se amosaron e valoraron, desde varias gandarías ecolóxicas de distintas especies animais -vacas, porcos, ovellas, cabras, polos ou coellos- ata proxectos de turismo e produción agroalimentaria ou mesmo a iniciativa do Departamento de Produción Animal da Universidade de Santiago de Compostela.

Conclusións e degustación

Posteriormente, todos os labregos e labregas participantes fixeron unha posta en común analizando as necesidades que existen na zona da Montaña e estudaron varias das propostas para intentar melloralas e atopar solucións idóneas a todas as problemáticas que se lles presentan no seu día a día ás súas explotacións.

Logo dun pequeno xantar, que incluíu a degustación de produtos de Asgafon, a xornada continuou pola tarde cunha posta en común de todo o que se falou durante a mañá para tirar conclusións e valorar se algunha destas poderían ser incluídas na futura estratexia LEADER do GDR. Este encontro de proxectos labregos finalizou coa visita á granxa de David Outeiro.

Valoración dos participantes

Os labregos e labregas que se achegaron á tenda de Asgafon para coñecer outras realidades e ofrecer a súa visión sobre as súas explotacións agroalimentarias na Montaña fixeron unha valoración moi positiva desta iniciativa posta en marcha polo GDR Montes e Vales Orientais e o Sindicato Labrego Galego.

David Outeiro, propietario da granxa ecolóxica de vacas cachenas, onde practica a coñecida como gandaría rexenerativa, foi un dos que expuxo o seu proxecto vital e empresarial, que se iniciou no 2021 cando se veu “da cidade de Lugo ata Mazaira, na Fonsagrada, terra de orixe de miña nai, para poñer este proxecto en marcha porque creo nun futuro no medio rural para a mocidade”, sinalou.

Outeiro considera “esencial que os proxectos labregos asentados no territorio teñan unha relación co programa LEADER e os GDR que os xestionan os poidan ter en conta”, ao tempo que asegura que é tamén importante “facer este tipo de actividades para intercambiar necesidades, opinións, formación e sobre todo ter unha convivencia e un coñecemento mutuo”, concluíu.

Pola súa banda, Dora Cabaleiro, labrega, integrante do Sindicato Labrego Galego e copropietaria da Cooperativa Ribeiregas, en Navia de Suarna, tamén amosou a súa gratitude pola organización deste encontro. “Estou moi feliz de que se fixera esta iniciativa porque me parece moi importante que, na situación de colapso que vivimos na actualidade, se estean buscando fórmulas para unha transición agroecolóxica e que nesta se teña en conta a produción primaria, xa que os labregos e labregas somos os que custodiamos o territorio”, subliñou.

Cabaleiro aplaude “calquera iniciativa conxunta, colaborativa e participativa que faga rede deses proxectos, que os poña en contacto e sirva para planear xuntos cales son as necesidades que temos no territorio, polo que vexo moi positivo para a comarca este primeiro encontro e agardamos que sexa semente de próximas colaboracións”, demanda.

Desde o Grupo de Desenvolvemento Rural (GDR) Montes e Vales Orientais, en colaboración co Polo de Emprendemento e Apoio ao Emprego da Montaña, organizamos unha actividade en Navia de Suarna e A Fonsagrada coa que se persegue impulsar as sinerxias que se poden dar entre os sectores turístico e agroalimentario instalados nos Ancares e Terras de Burón.

O obxectivo principal foi xuntar a diferentes sectores económicos do territorio que contan con necesidades, barreiras e problemáticas aparentemente diferentes e poñer en marcha solucións conxuntas que redunden nun beneficio para todos e, en consecuencia, colaborar no desenvolvemento do territorio. Dúas foron as problemáticas máis notorias que trataron nesta dobre actividade e ás que se lle pode atopar solución uníndose. Por unha banda está o desequilibrio entre a oferta de aloxamentos e a oferta de restauración, xa que neste territorio hai moitos máis aloxamentos que establecementos que sirvan comidas ou ceas aos visitantes; e pola outra banda, hai un sector agroalimentario que está poñendo no mercado produtos de gran calidade e que están buscando darlle saída e ampliar as súas canles de venda.

Primeiras incorporacións

“A Despensa de Ancares e Terras de Burón está espertando un grande interese entre os establecementos turísticos do territorio, que eran moi conscientes desta necesidade”, explica Fe Álvarez, xerente do GDR Montes e Vales Orientais. De feito, engade, “algúns albergues e casas rurais xa solicitaron incorporar os produtos desta despensa para ofrecerlla ás persoas que nos visitan coma un servizo complementario ao aloxamento”, apunta.

A primeira cita tivo lugar o 14 de xuño no café-bar Xegunde da Proba, en Navia de Suarna. A segunda desenvolveu un día despois, o 15 de xuño, na Tenda de Asgafon, o establecemento que a Asociación de Gandeiros da Fonsagrada abriu recentemente na localidade fonsagradina.

Nestes dous eventos presentóuselles aos responsables de negocios de hostalería da zona a oferta gastronómica realizada por dous axentes con forte implantación no territorio coma son Asgafon e A Carqueixa. Esta oferta gastronómica está centrada na liña de pratos caseiros xa cociñados que lanzaron recentemente ambas entidades e que xa comercializan a través da Rede e nos seus propios establecementos físicos. Estes pratos cociñados son susceptibles de seren ofrecidos polos establecementos turísticos e hostaleiros da zona, axudando a complementar os servizos que ofrecen aos visitantes e tamén impulsando a economía local e aos produtores do territorio. ‘A Despensa de Ancares e Terras de Burón’ tamén está aberta á incorporación doutros produtos da zona coma viños, queixos, mel ou conservas, entre outros.

Tecer redes de colaboración

A organización deste evento encaixa na filosofía de traballo do noso grupo, que busca establecer redes colaborativas no territorio que impulsen o desenvolvemento local en todos os seus ámbitos. Así, a meta última é que se establezan liñas de traballo e unha colaboración máis estreita entre produtores e hostaleiros. “Nestas presentacións esperamos incorporar máis establecementos interesados e en futuras actuacións intentaremos implicar a outros sectores da zona, reforzando ademais a colaboración xa establecida entre o Polo de Emprendemento e o GDR”, avanza Fe Álvarez.

Entre estas futuras sinerxias a explorar están actores como empresas ou entidades relacionadas coa loxística, o transporte ou o marketing, que poidan participar no desenvolvemento desta colaboración xa iniciada entre produtores e hostaleiros.